Python programlama dilinde çok sık karşılaşılan yapılar iç içe for döngüleridir. Bu yapı sayesinde listelerde kolaylıkla gezinip istenilen verilere erişim sağlanabilir. Bu yazımda iç içe for döngülerinin kullanımını örnekler ile anlatmaya çalışacağım.
İç İçe For Döngüsü Nedir?
İç içe for döngüleri, bir for döngüsünün başka bir for döngüsü içinde yer aldığı yapıdır. Bu yapı sayesinde daha karmaşık listelerde kolaylıkla gezinme işlemi gerçekleştirilir. Örneğin; iç içe for döngüleri sayesinde çok boyutlu listelerde kolaylıkla gezinme işlemi gerçekleştirilebilir. Eğer bu yapı kullanılmazsa çok boyutlu listelerde gezinme işlemi oldukça zor ve karmaşık hale gelir.
İç İçe For Döngüsü Kullanımı
Python programlama dilinde for döngüsü kullanımı oldukça kolaydır. Bu döngü sayesinde iterable nesnelerin tüm elemanlarına kolaylıkla erişim sağlanabilir. Örneğin; aşağıdaki örnekte verilen liste içerisindeki her bir öğeye sırasıyla erişim sağlanmaktadır:
listem = [1,2,3,4,5]
for i in range(len(listem)):
print(listem[i]) # 1 2 3 4 5
Örnek ile İç İçe For Döngüsü Kullanımı
İç içe for döngüsü kullanımını daha iyi anlamak için örneklerle açıklayalım. Aşağıdaki örnekte bir liste içerisinde başka bir liste bulunmaktadır. İç içe for döngüsü sayesinde ana listedeki alt listeye ulaşılmaktadır:
listem = [[1,2,3],[4,5,6],[7,8,9]]
for i in range(len(listem)):
for j in range(len(listem[i])):
print(listem[i][j]) # 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Bu örnekte ana listedeki her bir alt listenin içerisine erişim sağlanmıştır.
İç İçe For Döngüsü ile Liste Elemanlarına Erişim
Aşağıdaki örnekte iç içe for döngüsü kullanarak bir liste içerisindeki alt listelere erişim sağlanmıştır:
listem = [[1,2,3],[4,5,6],[7,8,9]]
for i in range(len(listem)):
for j in range(len(listem[i])):
print(listem[i][j])
Bu örnekte ana listedeki alt listelerin tüm elemanlarına sırasıyla erişim sağlanmıştır.
İç İçe For Döngüsü Kullanarak Liste Elemanlarının Toplamı
Aşağıdaki örnekte iç içe for döngüsü kullanarak bir liste içerisindeki alt listelerin tüm elemanlarının toplamı hesaplanmıştır:
listem = [[1,2,3],[4,5,6],[7,8,9]]
toplam = 0
for i in range(len(listem)):
for j in range(len(listem[i])):
toplam += listem[i][j]
print(toplam) # 45
Bu örnekte ana listedeki alt listelerin tüm elemanlarının toplamı hesaplanmıştır.
İç İçe For Döngüsü Kullanarak Liste Elemanlarının Çarpımı
Aşağıdaki örnekte iç içe for döngüsü kullanarak bir liste içerisındaki alt listelerin tüm elemanlarının çarpımı hesaplanmıştır:
listem = [[1,2,3],[4,5,6],[7,8,9]]
çarpım = 1
for i in range(len(listem)):
for j in range(len(listem[i])):
çarpım *= listem[i][j]
print(çarpım) # 362880
Bu örnekte ana listedeki alt listelerin tüm elemanlarının çarpımı hesaplanmıştır.
İç İçe For Döngüsü Kullanarak Liste Elemanlarının Ortalaması
Aşağıdaki örnekte iç içe for döngüsü kullanarak bir liste içerisındaki alt listelerin tüm elemanlarının ortalaması hesaplanmıştır:
listem = [[1,2,3],[4,5,6],[7,8,9]]
toplam = 0
for i in range(len(listem)):
for j in range(len(listem[i])):
toplam += listem[i][j]
ortalama = toplam / (len(listem) * len(listem[0]))
print(ortalama) # 5.0
Bu örnekte ana listedeki alt listelerin tüm elemanlarının ortalaması hesaplanmıştır.
İç İçe For Döngüsü Kullanarak Liste Elemanlarının En Büyük Değeri Bulma
Aşağıdaki örnekte iç içe for döngüsü kullanarak bir liste içerisındaki alt listelerin en büyük değeri bulunmuştur:
listem = [[1,2,3],[4,5,6],[7,8,9]]
en_büyük = listem[0][0]
for i in range(len(listem)):
for j in range(len(listem[i])):
if listem[i][j] > en_büyük:
en_büyük = listem[i][j]
print(en_büyük) # 9
Bu örnekte ana listedeki alt listelerin en büyük değeri bulunmuştur.
İç İçe For Döngüsü Kullanarak Liste Elemanlarının En Küçük Değeri Bulma
Aşağıdaki örnekte iç içe for döngüsü kullanarak bir liste içerisındaki alt listelerin en küçük değeri bulunmuştur:
listem = [[1,2,3],[4,5,6],[7,8,9]]
en_küçük = listem[0][0]
for i in range(len(listem)):
for j in range(len(listem[i])):
if listem[i][j] < en_küçük:
en_küçük = listem[i][j]
print(en_küçük) # 1
Bu örnekte ana listedeki alt listelerin en küçük değeri bulunmuştur.
Sıralı İki Boyutlu Liste Oluşturma
Aşağıdaki örnekte iç içe for döngüsü kullanarak sıralı iki boyutlu bir liste oluşturulmuştur:
sıralı_liste = []
y = 0
for i in range(1,10):
sıralı_liste.append([])
for j in range(1,10):
sıralı_liste[y].append(i*j)
y += 1
print(sıralı_liste)
# [[1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9],
# [2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16,
# 18],
# [3, 6, 9, 12, 15, 18,
# ...]
Bu örnekte iç içe for döngüsü kullanılarak sıralı iki boyutlu liste oluşturulmuştur.
Sonuç
Python programlama dilinde iç içe for döngüleri kullanarak daha karmaşık veri yapılarına kolaylıkla erişim sağlanabilir. Bu yazıda iç içe for döngülerinin kullanımını örneklerle açıkladım. Eğer bu konu hakkında daha fazla bilgiye ihtiyacınız varsa lütfen benimle iletişime geçin.