Giriş
Python, çok sayıda standart kütüphane ile birlikte gelen güçlü bir programlama dilidir. Bu kütüphanelerden biri olan os, işletim sistemiyle etkileşim kurmak için kullanılır. os kütüphanesi, dosya ve dizin yönetimi, ortam değişkenleri üzerinde işlem yapma ve işletim sistemiyle ilgili diğer işlemler için mükemmel bir araçtır. Bu yazıda, os kütüphanesinin sağladığı fonksiyonları adım adım inceleyeceğiz ve dosyalarınızla nasıl daha verimli bir şekilde çalışabileceğinizi göstereceğiz.
OS Kütüphanesine Giriş
os kütüphanesi, Python’un standart kütüphanelerinden biridir ve işletim sistemi ile etkileşim kurmanıza olanak tanır. Bu kütüphane, dosya sistemine erişim sağlamanın yanı sıra, çalışma dizini, dosya ayarları ve işletim sistemine özgü özellikler ile ilgili fonksiyonlar sunar. Kütüphaneyi kullanmaya başlamadan önce, onu Python ortamınıza yüklemeniz gerekmiyor, zira standart bir kütüphane olarak mevcut. import os komutu ile kütüphaneyi projelerinizde kullanmaya başlayabilirsiniz.
os kütüphanesi ile pek çok işlem gerçekleştirebilirsiniz. Örneğin, yürütme dizinini değiştirmek, dosya veya dizin oluşturmak ve silmek, dosyaları listelemek veya ortam değişkenlerini kontrol etmek gibi işlemler bu kütüphane sayesinde mümkündür. Şimdi bu işlevleri daha ayrıntılı bir şekilde inceleyelim.
Dosya ve Dizin İşlemleri
Dosya ve dizin yönetimi, os kütüphanesinin en sık kullanılan özelliklerinden biridir. Bu kütüphane aracılığıyla dosyaları oluşturabilir, silebilir, taşıyabilir ve kopyalayabilirsiniz. Örneğin, yeni bir dizin oluşturmak için os.mkdir() fonksiyonunu kullanabilirsiniz. Aşağıda, yeni bir dizin oluşturma örneği bulunmaktadır:
import os
dizin_adi = 'yeni_dizin'
if not os.path.exists(dizin_adi):
os.mkdir(dizin_adi)
print(f'{dizin_adi} dizini oluşturuldu.')
else:
print(f'{dizin_adi} dizini zaten mevcut.')Bu kod, belirtilen dizinin var olup olmadığını kontrol eder ve mevcut değilse yeni bir dizin oluşturur. os.path.exists() fonksiyonu, belirtilen yolu kontrol etmek için kullanılır.
Dosya Silme ve Taşıma
Dosya silmek için os.remove() fonksiyonu kullanılabilir. Kullanımı oldukça basittir ve gereken dosya yolu parametre olarak verilmelidir. Aşağıda bir dosya silme örneği bulunmaktadır:
dosya_adi = 'silinmesi_gereken_dosya.txt'
if os.path.exists(dosya_adi):
os.remove(dosya_adi)
print(f'{dosya_adi} dosyası silindi.')
else:
print(f'{dosya_adi} dosyası bulunamadı.')Benzer şekilde, dosyaları taşımak için os.rename() fonksiyonu kullanılabilir. Bu fonksiyon, mevcut bir dosyanın adını veya konumunu değiştirmek için kullanılır:
eski_ad = 'eski_dosya.txt'
yeni_ad = 'yeni_dosya.txt'
if os.path.exists(eski_ad):
os.rename(eski_ad, yeni_ad)
print(f'{eski_ad} dosyası {yeni_ad} olarak değiştirildi.')
else:
print(f'{eski_ad} dosyası bulunamadı.')Dizin İçeriğini Listeleme
Bir dizindeki dosyaları listelemek için os.listdir() fonksiyonunu kullanabilirsiniz. Bu fonksiyon, belirtilen dizindeki tüm dosya ve dizinlerin adlarını içeren bir liste döner:
dizin_yolu = '.' # Mevcut dizin
icerik = os.listdir(dizin_yolu)
print('Dizindeki dosya ve dizinler:')
for dosya in icerik:
print(dosya)Bu örnekte, mevcut dizindeki tüm dosya ve dizinlerin adlarını ekrana basmış oluyoruz. os kütüphanesi, bu tür işlemler için oldukça yararlıdır ve projelerinizde dosya yönetimini kolaylaştırır.
Ortam Değişkenleri ile Çalışma
os kütüphanesi ayrıca ortam değişkenleri üzerinde işlem yapabilmenizi de sağlar. Ortam değişkenleri, işletim sistemi düzeyinde çeşitli ayarları ve yapılandırmaları tutan anahtar-değer çiftleridir. os.environ ile tüm ortam değişkenlerine erişebilir ve bunları güncelleyebilirsiniz. Örneğin, belirli bir ortam değişkenini okumak için şu şekilde kullanabilirsiniz:
Bunun yanı sıra yeni bir ortam değişkeni de oluşturabilirsiniz. Aşağıdaki kod, bir ortam değişkeni oluşturma örneğini göstermektedir:
os.environ['YENI_DEGISKEN'] = 'deger'
print(f'Yeni ortam değişkeni: {os.environ[